Dzieci w wieku niemowlęcym posiadają kilka odruchów bezwarunkowych, które pomagają im w codziennym funkcjonowaniu. Jednym z nich jest odruch atos, który pojawia się już w 18. tygodniu życia płodowego, a zanika w wieku sześciu miesięcy. Jest to odruch fizjologiczny, czyli pojawiający się w wyniku bodźca zewnętrznego lub wewnętrznego i zachodzi przy udziale ośrodkowego układu nerwowego. Polega on na tym, że dziecko pod wpływem przekręcenia główki w bok prostuje rękę i nogę po stronie, w którą skierowana jest twarz i zgina kończyny po przeciwnej stronie.
Rola odruchu atos
Odruch atos, tak jak każdy z odruchów bezwarunkowych, pełni określoną rolę w początkowym życiu i występują często podczas snu dziecka:
Już w życiu płodowym wspomaga, takie funkcje jak: ruchy maleństwa, w tym na przykład kopanie. Rozwija także ruchy jednostronne, stymuluje układ przedsionkowy oraz wpływa na rozwój napięcia mięśniowego i połączeń nerwowych.
Odgrywa ważną rolę w procesie narodzin, ponieważ ułatwia noworodkowi wejście w kanał rodny.
Zapewnia odpowiedni przepływ powietrza podczas leżenia na plecach.
Wspomaga koordynację ręka-oko oraz poczucie odległości na długość ramienia.
Dzięki odruchowi atos dziecko leżące na plecach obustronnie obciąża ciało.
Kiedy odruch atos powinien budzić niepokój?
Jeśli odruch atos nie zaniknie po szóstym miesiącu życia, może to świadczyć o zaburzeniach ośrodkowego układu nerwowego. W wyniku tych zaburzeń dochodzi przede wszystkim do zaburzeń funkcji lokomocyjnych – więcej na ten temat: https://humana-baby.pl/blog/odruchy-niemowlat-je-interpretowac/. Utrudnia on wtedy dwustronną koordynację ciała, co w efekcie sprawia maluszkowi trudności w raczkowaniu czy zaburza równowagę podczas nauki chodzenia. Przetrwały odruch atos zaburza również pracę oczu, pisanie, równowagę podczas ruchów głowy oraz koordynację ręka-oko i integrację przedsionka z innymi zmysłami. Aby jak najszybciej zaobserwować przetrwały odruch, należy zwracać uwagę na postępy dziecka w nauce poruszania się. Pierwszym znakiem mogą być trudności w pełzaniu i raczkowaniu. Jeśli więc zaobserwujemy wystepowanie odruchu atos u dziecka, które skończyło szósty miesiąc życia, należy skonsultować się z lekarzem. Wymaga ono bowiem pracy z terapetą, który dostosuje rodzaj ćwiczeń do wieku pociechy i jej możliwości fizycznych. Choć każde dziecko rozwija się w swoim tempie, to wszelkie wątpliwości dobrze jest rozwiać u pediatry, który dokładnie zbada istniejące odruchy i zaleci dalsze postępowanie. Wczesna diagnoza pozowoli podjąć odpowiednie działania mające na celu korekcję nieprawidłowych zachowań i jak najszybszy powrót do pełnej sprawności.
