Urazy spowodowane pracą kojarzą się nam z groźnymi kontuzjami, na które są narażone osoby zawodowo używające przede wszystkim siły mięśni. Praca umysłowa jest oczywiście pod tym względem bardziej bezpieczna, co nie oznacza, że całkowicie wolna od ryzyka uszczerbku na zdrowiu. Przykładem jest zespół cieśni nadgarstka – przypadłość właściwa osobom, które używają w pracy klawiatury komputera.
Zespół cieśni nadgarstka – Choroba biurowa?
Do pewnego stopnia tak właśnie można zakwalifikować zespół cieśni nadgarstka. Trudno obecnie wyobrazić sobie funkcjonowanie biura bez pracowników, którzy posługują się przez wiele godzin komputerami. Mechaniczne wykonywanie tych samych czynności, w tym wypadku – pisania na klawiaturze komputera – może się stać przyczyną zacieśnienia ograniczonej przestrzeni kanału nadgarstka. Powstaje ucisk na włókna nerwu pośrodkowego, co prowadzi do zaburzeń ich odżywiania oraz wywołuje wtórny obrzęk i nasila dolegliwości. Jednak zespół cieśni nadgarstka może też być rezultatem zawodowego uprawiania sportu, zmian zwyrodnienionych czy niedoboru witaminy B6 i/lub B12. Nie jest to na pewno wyłącznie przypadłość pracowników biurowych. Na to schorzenie częściej cierpią kobiety, na ogół w średnim wieku.
Objawy kliniczne choroby
Osoby cierpiące na zespół cieśni nadgarstka najczęściej skarżą się na dokuczliwe mrowienie w obrębie nadgarstka i okolic kciuka. Mogą też współwystępować drętwienie i ból, nawet w przypadku czynności niewymagających znacznego wysiłku, takich jak podniesienie do ust kubka z kawą. Inne objawy obejmują:
- osłabienie siły chwytu ręki;
- upuszczanie przedmiotów;
- trudności w zaciśnięciu dłoni w pięść.
Objawy mogą mieć różne nasilenie. Najczęściej ból pojawia się nocą (czasami wręcz uniemożliwia normalny sen i jej przyczyną wybudzania chorego), a w ciągu dnia – podczas wykonywania normalnych czynności. Niektóre osoby łagodzą jego objawy poprzez stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Jednak w przypadku zmian zwyrodnieniowych taka samodzielna terapia może być nieskuteczna.
Leczyć, nie leczyć?
W przypadku zespołu cieśni nadgarstka mamy do czynienia ze stopniowym, początkowo niezauważalnym, lecz trwałym urazem. Nieleczone schorzenie może stać się przyczyną poważnych powikłań. Skrajną postacią jest trwałe uszkodzenie nerwu i utrata czucia w dłoni. Symptomów wskazujących na tę chorobę nie wolno więc lekceważyć, ponieważ wraz z upływem czasu jedyną możliwością skutecznej terapii może się okazać leczenie operacyjne. Endoskopowe powiększenie przestrzeni w kanale nadgarstka z reguły likwiduje objawy, których nie można już wyeliminować za pomocą farmakoterapii.
Nie każdy pacjent wymaga jednak leczenia operacyjnego, o ile odpowiednio wcześnie zgłosi się do ortopedy. Najczęściej wystarcza krótkotrwały odpoczynek od pracy, który wiąże się z koniecznością unieruchomienia ręki. Standardowe leczenie obejmuje przyjmowanie przez pacjenta zaleconych leków przeciwwzapalnych. Czasami konieczne są iniekcje dostawowe. Niezbędna może również się okazać specjalistyczna rehabilitacja.
