Według Światowej Organizacji Zdrowia najczęściej występującym nowotworem złośliwym wśród kobiet jest rak piersi. Niestety również w Polsce zachorowalność i śmiertelność na ten typ nowotworu wciąż utrzymują tendencję wzrostową, a w samym 2020 r. odnotowano ponad 19 tysięcy zachorowań. Najnowsze metody diagnostyki i leczenia umożliwiają ograniczenie liczby pacjentek umierających z powodu tej choroby, dają też szansę na przeprowadzenie zabiegu oszczędzającego pierś. W sytuacjach kiedy jednak amputacja piersi jest konieczna pacjentki powinny pamiętać, że istnieje możliwość przeprowadzenia zabiegu rekonstrukcyjnego (jednoczasowego lub odroczonego w czasie). Dr Mateusz Górski, który pracuje w Szpitalu na Klinach w Krakowie, specjalizujący się w diagnostyce i leczeniu operacyjnym chorób piersi w tym nowotworów, w artykule przybliża nowoczesne metody rekonstrukcji piersi po zabiegu mastektomii.
Rekonstrukcja piersi – dlaczego tak mało kobiet w Polsce decyduje się na ten zabieg?
W Polsce jedynie 5% pacjentek decyduje się na rekonstrukcję piersi po mastektomii, a dla przykładu w Stanach Zjednoczonych jest to aż 50% pacjentek. Przyczynami tego zjawiska w naszym kraju są niewystarczające upowszechnianie tematu chirurgii rekonstrukcyjnej piersi, mała dostępność do ośrodków specjalizujących się w tego typu zabiegach jak również błędne przeświadczenie kobiet , że zabiegi te są drogie i wiążą się z wieloma dolegliwościami bólowymi. W praktyce okazuje się, ze znaczna część chorych po zabiegu rekonstrukcji piersi twierdzi jednak, że żałuje , że nie zdecydowała się na niego wcześniej.
Rekonstrukcja piersi – na czym polega zabieg?
Założeniem zabiegu rekonstrukcyjnego jest przywrócenie symetrii piersi oraz ich naturalnego wyglądu. Najpierw podczas konsultacji ustalony zostaje plan leczenia rekonstrukcyjnego uwzględniający sposób wypełnienia piersi (implant ekspander, tkanki własne), potrzebę symetryzacji piersi zdrowej i w razie konieczności odtworzenia brodawki sutkowej. Ten etap umożliwia pacjentce przedstawienie jej oczekiwań oraz uzyskanie odpowiedzi na wszelkie pytania dotyczące leczenia.
Operacja rekonstrukcji piersi (https://www.szpitalnaklinach.pl/oddzial/centrum-leczenia-piersi-krakow/) trwa zazwyczaj 1,5-3 godzin, stopień bólu określa się jako średni, a dyskomfort towarzyszący po zabiegu ustępuje zwykle do miesiąca od jego przeprowadzenia. Ograniczenia w codziennej aktywności zależą od wybranej metody rekonstrukcyjnej i znikają w ciągu 2-3 miesięcy od operacji.
Rekonstrukcja piersi – jednoczasowa czy odroczona?
Obecnie mamy możliwość wykonania rekonstrukcji piersi podczas jednego zabiegu (zaraz po mastektomii) oraz jako operację odroczoną po zakończonej terapii onkologicznej. Zabieg jednoczasowej rekonstrukcji pozwala uniknąć uczucia straty, ponieważ pacjentka od razu budzi się z nową piersią. Konieczność zastosowania radioterapii jako leczenia uzupełniającego po zabiegu czy własna decyzja pacjentki stanowią wskazania do odroczenia operacji rekonstrukcyjnej. W tego typu sytuacjach można ją wykonać najwcześniej po pół roku od ukończenia leczenia.
Rekonstrukcja piersi implantami
Wprowadzenie podskórnie silikonowego implantu to najłatwiejsza metoda rekonstrukcji piersi, która jest szybka i nie wymaga użycia tkanek własnych pacjentki. Implanty różnią się od siebie rozmiarem, konsystencją i kształtem, a ryzyko ich uszkodzenia czy pojawienia się ewentualnych powikłań jest bardzo małe. W rekonstrukcji jednoczasowej implant wprowadzany jest od razu po wykonaniu mastektomii, w przypadku konieczności wcześniejszego przygotowania skóry (jej rozciągnięcia), procedura podzielona zostaje na 2 etapy. Najpierw wkładany jest ekspander, który dzięki wstrzyknięciom soli fizjologicznej rozciąga tkanki, który po 3-4 miesiącach wymienia się na implant silikonowy.
Rekonstrukcja piersi własną tkanką pacjentki
Ten typ zabiegu nazywany jest rekonstrukcją autologiczną. W tej technice do wypełnienia piersi wykorzystuje wolne płaty tkankowe (zazwyczaj z podbrzusza) oraz uszypułowane (z grzbietu), które razem ze skórą, tkanką podskórną i zaopatrującym naczyniem krwionośnym umiejscawiane są w loży po mastektomii. Przy użyciu mikroskopu chirurg łączy naczynia z klatki piersiowej z tymi z płata, a z tkanek tworzy nową pierś. Użycie płata pobranego z tkanek własnych pacjentki umożliwia utrzymanie naturalnej budowy, konsystencji piersi oraz jej naturalne opadanie, co pozwala zachować symetrię piersi na długie lata.
Innym materiałem używanym w zabiegach odtwarzania piersi są komórki tkanki tłuszczowej (pobrane podczas liposukcji), które stosuje się w celu udoskonalenia zarysu piersi, jej powiększenia oraz częściowej lub całkowitej rekonstrukcji.
Czy warto zdecydować się na zabieg rekonstrukcji piersi?
Rekonstrukcja piersi nie jest jedynie szansą na poprawę wyglądu po leczeniu onkologicznym, ale także zabiegiem o pozytywnym wpływie na kondycję psychiczną pacjentki i jej stosunek do choroby. Zabieg poprawia komfort życia a także pomaga w rozwiązaniu problemów natury psychospołecznej. W Polsce funkcjonuje obecnie szybka ścieżka onkologiczna, a operacje rekonstrukcji piersi są w pełni refundowane przez NFZ. Pacjentki powinny mieć na uwadze, że istotne jest nie tylko całkowite usunięcie nowotworu, ale także zachowanie wysokiej jakości życia po leczeniu na co niewątpliwie ma wpływ przeprowadzenie zabiegu rekonstrukcyjnego.
