Szacuje się, że nawet 95% kobiet chociaż raz w życiu odczuwa ból podczas miesiączki . W niektórych przypadkach jest on łagodny, ale czasem bywa tak silny, że potrafi nawet zaburzyć codzienne funkcjonowanie. Dlaczego tak często miesiączce towarzyszą dolegliwości bólowe? Czy sposób odżywiania może wpływać na ich natężenie?
Skąd bierze się ból podczas okresu?
Krwawienie miesiączkowe to sposób organizmu na oczyszczenie ścian macicy ze starej, zgrubiałej wyściółki. Jest ono indukowane przez zmiany hormonalne, głównie spadek stężenia progesteronu i estrogenu. W obrębie macicy dochodzi do uwalniania prostaglandyn, czyli tzw. mediatorów stanu zapalnego. Wywołują one skurcze, które pomagają złuszczyć starą wyściółkę.
Niestety efektem ubocznym tego procesu jest ból, ponieważ prostaglandyny rozwijają miejscowy stan zapalny. Mogą towarzyszyć mu też inne dolegliwości, np. biegunka, zmęczenie, nudności czy nieprzyjemne skurcze. Trwają one zwykle nie dłużej niż 72 godziny.
Odpowiednia dieta może pomóc złagodzić dolegliwości miesiączkowe
Zarówno dieta, jak i inne elementy codziennego trybu życia, mają spory wpływ na objawy towarzyszące menstruacji. Ponieważ u ich podłoża leży stan zapalny, wszelkie produkty o potencjalnym działaniu nasilającym go mogą wzmagać ból miesiączkowy. Należą do nich głównie słodycze i słone przekąski, pełne cukrów prostych i tłuszczów trans o szkodliwym wpływie na organizm.
W czasie okresu warto unikać soli, która sprzyja zatrzymywaniu się wody w organizmie, co może powodować obrzęki oraz zwiększać dyskomfort i ból brzucha. Ponadto niewskazana jest też kofeina, ponieważ zwiększa napięcie mięśniówki macicy. Również pikantne potrawy mogą nasilić nieprzyjemne dolegliwości, gdyż prowadzą do zwiększenia przepływu krwi przez macicę.
W takim razie co jeść podczas miesiączki? Uzupełnij swoją dietę o produkty bogate w kwasy omega-3, które mają właściwości przeciwzapalne. Należą do nich np.:
- ryby,
- awokado,
- olej lniany,
- orzechy.
Oprócz tego nie zapomnij o dobrych źródłach żelaza, którego poziom może spaść podczas krwawienia, m.in. strączkach, mięsie czy szpinaku. Przyjmuj też dużo płynów, ponieważ odpowiednie nawodnienie organizmu jest niezbędne, zwłaszcza w czasie menstruacji. Jeśli odczuwasz bolesne skurcze, zamiast wody pij napary ziołowe o działaniu przeciwzapalnym i rozkurczowym, np. z:
- mięty,
- rumianku,
- krwawnika,
- melisy.
Jakie leki są stosowane w leczeniu bólu menstruacyjnego?
Ponieważ ból miesiączkowy jest spowodowany przez stan zapalny, w jego łagodzeniu najlepiej sprawdzają się preparaty z grupy NLPZ (niesteroidowych leków przeciwzapalnych), np. deksketoprofen. Działa on poprzez hamowanie produkcji wspomnianych wcześniej prostaglandyn, może więc wpłynąć bezpośrednio na przyczynę bólu w czasie menstruacji. Dla wzmocnienia efektu lek warto stosować od pierwszego dnia krwawienia, żeby zablokować ich syntezę jeszcze przed wystąpieniem objawów.
Deksketoprofen wykazuje niewielkie ryzyko działań niepożądanych, także tych w obrębie przewodu pokarmowego, które są charakterystyczne dla leków z grupy NLPZ. Ponieważ zaledwie w minimalnym stopniu może podrażnić żołądek, nie ma przeciwwskazań do stosowania go na czczo. Dzięki temu tabletka przeciwbólowa szybciej się wchłania, a to może przyspieszyć początek jej działania[1].
Jeśli ból menstruacyjny jest bardzo silny, warto porozmawiać o nim z ginekologiem. Czasem konieczne staje się włączenie środków hormonalnych, które mogą znacząco zredukować dolegliwości związane z miesiączką.
[1] Woroń, J., & Wordliczek, J. (2017). Połączenie tramadolu z deksketoprofenem w praktyce klinicznej: postęp w leczeniu bólu. Lekarz POZ, 3(1): 61-67.
