Ciąża to dla wielu kobiet jedno z najwspanialszych doświadczeń w życiu. Dla wielu, ale niestety nie dla wszystkich. Są bowiem takie ciąże, które nie mają szansy zakończyć się szczęśliwym porodem. Dotyczy to m.in. ciąży pozamacicznej, inaczej ektopowej, w której to zarodek zamiast zagnieździć się w macicy, zagnieżdża się poza nią. Statystycznie ciąża pozamaciczna dotyczy ok. 1-2% wszystkich ciąż. Rozpoznana zbyt późno może prowadzić do powikłań i stwarzać bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia kobiety. Jakie są objawy ciąży pozamacicznej? Jak wygląda jej leczenie? Przeczytaj artykuł, by poznać odpowiedź.
Czym jest ciąża pozamaciczna?
O ciąży ektopowej mówimy wtedy, gdy zarodek zagnieździ się poza jamą macicy, konkretnie poza błoną śluzową macicy. Znakomita większość tego rodzaju ciąż, bo aż 97%, umiejscawia się w bańkowej części jajowodu. Ulokowanie takiej ciąży w innym miejscu – np. jamie brzusznej, bliźnie po cesarskim cięciu czy szyjce macicy – zdarza się zdecydowanie rzadziej.
Dlaczego ciąża umiejscawia się nie tam, gdzie powinna? Przyczyny tego zjawiska mogą być różne. Bardziej narażone na wystąpienie ciąży pozamacicznej będą na pewno kobiety, które:
- przeszły operacje na jajowodach,
- są po przebytych stanach zapalnych w obrębie miednicy mniejszej, np. po infekcji Chlamydiozą, Ureoplazmozą,
- były już wcześniej w ciąży ektopowej,
- stosują wkładki wewnątrzmaciczne,
- chorują na endometriozę,
- mają powyżej 35 lat,
- korzystały z metod wspomaganego rozrodu, w tym zapłodnienia pozaustrojowego (in vitro).
Jak test ciążowy reaguje na ciążę pozamaciczną?
Zapewne zastanawiasz się, czy przy wystąpieniu ciąży pozamacicznej test ciążowy wyjdzie pozytywnie. Zarówno apteczne testy ciążowe, jak i testy wykonywane z krwi, mają na celu wykryć obecność beta hCG (gonadotropiny kosmówkowej), czyli hormonu, który pojawia się w organizmie kobiety niedługo po zapłodnieniu. Nie ma znaczenia, czy zarodek zaimplantował się w jamie macicy czy poza nią – test ciążowy i tak wykaże podwyższone stężenie tego hormonu. Ale uwaga! Dla kobiety będzie to oznaczać jedynie tyle, że jest w ciąży. Test nie wskaże już jednak jej dokładnej lokalizacji. Ciąże pozamaciczną ujawni wyłącznie badanie USG wykonane przez lekarza ginekologa.
Objawy ciąży pozamacicznej
Ponieważ objawy ciąży pozamacicznej są mało charakterystyczne, kobieta często nie zdaje sobie nawet sprawy z jej wystąpienia. O ciąży ektopowej dowiaduje się dopiero podczas rutynowego badania USG. Niemniej jednak istnieje pewien zestaw symptomów, który może sugerować, że zarodek nie zagnieździł się tam, gdzie powinien. Objawy ciąży pozamacicznej to przede wszystkim:
- krwawienie lub plamienie z dróg rodnych,
- ból podbrzusza.
Stan kobiety może diametralnie się pogorszyć, gdy dojdzie do pęknięcia takiej ciąży. Wówczas pojawia bardzo silny, jednostronny ból brzucha. Na skutek krwawienia do jamy brzusznej może również dojść do spadku ciśnienia tętniczego i w konsekwencji nawet utraty przytomności. Jest to sytuacja bardzo niebezpieczna, zagrażająca życiu kobiety i wymagająca pilnej interwencji medycznej.
Jak leczyć ciążę pozamaciczną?
Zacznijmy od tego, że ciąży ulokowanej poza jamą macicy nie da się przywrócić na właściwe miejsce. Nie ma ona szans na prawidłowy rozwój, dlatego musi zostać zakończona. Leczenie ciąży pozamacicznej odbywa się obecnie na dwa sposoby: farmakologicznie lub chirurgicznie. Do leczenia farmakologicznego kwalifikuje się ok. 40% kobiet z niepękniętą ciążą ektopową, a najczęściej stosowanym lekiem jest metotreksat. Kolejną metodą leczenia ciąży pozamacicznej jest leczenie chirurgiczne, zarezerwowane dla ciąż rozpoznanych późno, kiedy zdrowie kobiet oraz ich życie są już zagrożone. Operację usunięcia ciąży pozamacicznej przeprowadza się albo metodą tradycyjną, czyli poprzez otwarcie powłok brzusznych, albo laparoskopowo.
Powrót do zdrowia po ciąży pozamacicznej
To, jak długo kobieta będzie wracała do zdrowia po przebytej ciąży pozamacicznej jest sprawą bardzo indywidualną. Pamiętajmy, że każda utrata ciąży obciąża kobietę zarówno fizycznie, jak i psychicznie. Dużo zależy też od zastosowanej metody leczenia. Jeśli ciąża była usuwana chirurgicznie za pomocą laparoskopu, to okres rekonwalescencji będzie trwał ok. 2 tygodnie. Jeśli operacja była przeprowadzana tradycyjnie – od 4. do 6. tygodni. Leczenie farmakologiczne, choć dużo mniej inwazyjne niż operacja, wiąże się z możliwością wystąpienia skutków ubocznych, dlatego w trakcie terapii kobieta powinna być pod ścisłym nadzorem lekarza i przebywać na zwolnieniu lekarskim. Nie powinna też zachodzić w ciąże przez okres od 3. do 6. miesięcy.
Podsumowując, z ciążą pozamaciczną (ektopową) mamy do czynienia wtedy, gdy zarodek zamiast w macicy zagnieździ się poza nią, np. w jamie brzusznej czy bliźnie po cesarskim cięciu. Zdrowie kobiet będących w ciąży ektopowej może być zagrożone, dlatego ważne jest szybkie rozpoznanie takiej ciąży oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia: chirurgicznego lub farmakologicznego. Wczesna diagnostyka zwiększa szansę na pełen powrót do zdrowia i minimalizuje ryzyko powikłań.
Artykuł został przygotowany przy współpracy z Gyncentrum.pl
