Zatkany nos to jeden z najbardziej uciążliwych objawów przeziębienia. Utrudnia oddychanie, pogarsza jakość snu i sprawia, że codzienne funkcjonowanie staje się mniej komfortowe. Jakie są skuteczne sposoby na udrożnienie nosa i jak dbać o jego kondycję podczas infekcji?
Przyczyny zatkanego nosa podczas przeziębienia
Przeziębienie, czyli ostre zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych, to choroba spowodowana najczęściej przez wirusy, a w niektórych przypadkach także przez bakterie.
Atak patogenów na śluzówkę górnych dróg oddechowych wywołuje odpowiedź układu odpornościowego, który rozwija miejscowy stan zapalny. Jego celem jest walka z drobnoustrojami, jednak odpowiada on przy tym za obrzęk nosa i nadprodukcję wydzieliny, które znacznie utrudniają oddychanie.
Dodatkowo z czasem produkowany podczas infekcji katar zaczyna gęstnieć i zalegać w zatokach. W ten sposób nie tylko pogarsza samopoczucie chorego, ale także zwiększa ryzyko nadkażenia bakteryjnego, które może dodatkowo wydłużyć chorobę.
Istotnym czynnikiem negatywnie wpływającym na kondycję śluzówki nosa jest również suche powietrze w pomieszczeniach. Ogrzewanie znacznie obniża jego wilgotność, co negatywnie odbija się na zdrowiu błon śluzowych. Są podrażnione, przesuszone, a przez to ich regeneracja podczas i po chorobie jest utrudniona[1].
Skuteczne sposoby na udrożnienie nosa
Aby udrożnić nos podczas infekcji, warto zastosować domowe sposoby, takie jak:
- inhalacje parowe – wykonane przy pomocy olejków eterycznych, np. eukaliptusowego czy tymiankowego mogą upłynnić wydzielinę i ułatwić oddychanie,
- prawidłowe nawodnienie organizmu – picie dużej ilości płynów (wody, herbaty, naparów ziołowych) pomaga rozrzedzić śluz i ułatwia jego usuwanie,
- nawilżanie powietrza w pomieszczeniach – można wykorzystać do tego specjalne nawilżacze lub mokry ręcznik umieszczony na kaloryferze,
- płukanie zatok – pomaga oczyścić błony śluzowe z wydzieliny i zmniejszyć ich obrzęk,
- spanie z lekko uniesioną głową – dodatkowa poduszka podczas snu poprawi odpływ wydzieliny z zatok i tym samym ułatwi oddychanie.
Jakie leki mogą poprawić komfort oddychania?
Preparaty stosowane na katar zatokowy powinny skupiać się na jego upłynnieniu, żeby maksymalnie ograniczyć zaleganie wydzieliny w drogach oddechowych. Takie działanie wykazują leki ziołowe na bazie olejków eterycznych:
- eukaliptusowego,
- mirtowego,
- pomarańczowego,
- cytrynowego.
Ich właściwości przeciwzapalne i odkażające są znane od lat, przez co często wykorzystuje się je w inhalacjach parowych. Podane doustnie w formie kapsułek pozwalają dostarczyć substancje aktywne do organizmu w kontrolowany sposób, w pełni wykorzystując ich działanie.
Olejki eteryczne nasilają produkcję wodnistego płynu, który rozrzedza zalegający w zatokach śluz. Oprócz tego pobudzają ruchy rzęsek obecnych na nabłonku dróg oddechowych, dzięki czemu sprawniej transportują one wydzielinę na zewnątrz. W ten sposób leki na bazie olejków mogą skracać czas trwania choroby i przyspieszać powrót do zdrowia[2].
Regularne dbanie o drożność nosa podczas przeziębienia nie tylko poprawia komfort oddychania, ale także wspomaga regenerację błony śluzowej i zmniejsza ryzyko powikłań. Dlatego warto łączyć domowe sposoby z odpowiednimi preparatami, aby skutecznie łagodzić objawy choroby.
[1]Arcimowicz M., Ostre zapalenie zatok przynosowych w codziennej praktyce, Otolaryngologia Polska 2021, 75(4): 40-50.
[2]Rapiejko P., Talik P., Jurkiewicz D., Nowe możliwości leczenia ostrego zapalenia zatok przynosowych zgodnie z EPOS 2020, Otolaryngologia Polska 2021, 76(1): 29-39.