EQ (ang. Emotional Intelligence Quotient) – to obok znanego wszystkim IQ bardzo ważny komponent naszej psychiki. Inteligencja emocjonalna jest jednym z wyznaczników naszych zdolności rozpoznawania stanów emocjonalnych swoich oraz innych osób. Jest też tym, co pozwala nam zarządzać własnymi emocjami i lepiej radzić sobie z emocjami, np. osób najbliższych, a przez to – wpływa na nasze zachowanie.
Ja i moje emocje
Ponieważ świadomość to podstawa do tego, by rozwijać w sobie tę ważną kompetencję, zapraszam do lektury oraz odpowiedzi na proponowane pytania – to pierwszy krok do pracy nad emocjami!
Umiejętność dostrzegania w sobie własnych stanów emocjonalnych jest kluczowa. To, co potrafimy zauważyć w sobie i wiedza, jaką czerpiemy z doświadczeń, które budzą w nas różne nastroje, stanowi bazę.
- Jakich różnych emocji doświadczyłaś/-eś dzisiaj? Czy wiesz, że do ich opisu możesz użyć aż kilkudziesięciu różnych określeń?
Ważnym składnikiem naszego EQ jest też samoocena – wiara i świadomość własnych możliwości (zasobów, ale też i ograniczeń). Szczególnie często daje o sobie znać w sytuacji niepowodzenia – wówczas możemy zareagować np. wycofaniem i przypisując sobie całą winę, „zapaść się” albo świadomie dojrzeć pojawiające się wtedy odczucia po to, by następnie je skontrolować.
- Czy Twoje mniemanie o sobie jest stabilne, czy też się zmienia, np. w zależności od opinii innych osób? Co robisz z gorszym samopoczuciem, które się pojawia, gdy nie uda Ci się coś, na czym Ci bardzo zależało?
Ja i reszta świata
Inteligencja emocjonalna znajduje swój wyraz także w relacjach z innymi ludźmi. Przejawia się w takich cechach, jak empatia, asertywność, wpływanie na innych, przewodzenie innym oraz współpraca. Zadaj sobie poniższe pytania, by zobaczyć, na ile dbasz o rozwój tych cech.
- Jak często mówisz swojemu dziecku lub partnerowi, że dostrzegasz jego/jej smutek/złość/żal? Jak często mówisz np. „widzę, że Cię to rozbawiło” i czy wówczas udziela Ci się ta radość? Czy ludzie doceniają w Tobie wrażliwość i chęć zrozumienia?
- Gdy musisz bronić własnego zdania, jak często Ci się udaje, mimo trudności, podkreślić, dlaczego Twoja decyzja jest dla Ciebie ważna? Czy potrafisz „walczyć o swoje” i pozostać otwarty/-a na dialog z drugą stroną?
- Na ile jest Ci łatwo wpływać na zachowania innych osób? Kiedy ostatnio udało Ci się np. załagodzić konflikt?
- Czy jesteś osobą, za którą podążają tłumy? Czy korzystasz z umiejętności liderskich w domu lub w pracy?
- Jak udaje Ci się tworzyć więzi z ludźmi w różnych obszarach Twojego życia? Czy potrafisz pracować zespołowo i np. wspólnie rozwiązywać zadania lub problemy?
Ja w działaniu
Ostatni element EQ jest związany z naszymi kompetencjami do tego, by dobrze radzić sobie w funkcjonowaniu w różnych zadaniach. Emocje, które towarzyszą Twoim życiowym zadaniom, napędzają Cię do działania. Ważne jest to, aby zdawać sobie sprawę z ich wpływu oraz to, na ile potrafimy panować nad tymi emocjami.
- Jaki stan najbardziej Cię motywuje? Strach przed porażką czy raczej radość związana z nadzieją na sukces? A może jeszcze jakieś inne emocje są dla Ciebie motorem napędowym?
- Czy w czasie stresu lub zagrożenia trudno jest Ci funkcjonować? Jak szybko w obliczu zmieniających się warunków udaje Ci się „złapać równowagę”?
- Czy możesz powiedzieć, że jesteś osobą sumienną? Czy osoby z Twojego otoczenia nazwałyby Cię konsekwentnym/-ą?
- Czy czerpiesz satysfakcję ze swojej pracy, tego co robisz w czasie wolnym i z tego jak realizujesz się w relacjach z różnymi ludźmi? Czy działasz w zgodzie z własnymi wartościami?
Udzielenie odpowiedzi na tych kilka pytań pozwoli Ci zobrazować, jak wygląda Twoja inteligencja emocjonalna i pomoże wskazać kierunki, które wymagają zmian. Być może postanowisz, że chcesz lepiej radzić sobie ze stresem lub nauczyć się precyzyjnie nazywać emocje. Zadania, jakie postawisz przed sobą, pozwolą Ci na odkrywanie siebie, polepszanie relacji oraz efektywniejsze działanie – to praca, w którą warto zainwestować!
Magdalena Łabędź – psycholożka, psychoterapeutka TSR, prowadzi w Gdańsku gabinet wsparcia psychologicznego i psychoseksualnego, gdzie zawodowo zajmuje się pomaganiem m.in. w lepszym rozumieniu i radzeniu sobie z emocjami.
Autor: Magdalena Łabędź