Każda z nas chciałaby usłyszeć, że istnieje prosty sposób na zdrowie — że wystarczy podejmować określone działania: zdrowo się odżywiać, długo spać czy często wyjeżdżać na wakacje. W gruncie rzeczy każdy z nas pragnie otrzymać gotową receptę. Dlaczego? Bo z natury jesteśmy trochę leniwi. To lenistwo jednak można postrzegać pozytywnie — ludzie zostali stworzeni do tego, by gromadzić energię na zapas. Nasz organizm jest tak skonstruowany, by oszczędzać zasoby, tak jak magazynujemy tkankę tłuszczową, by mieć zapas na czas, gdy trzeba „uciekać przed wilkiem”. Tak samo nasza konstrukcja psychofizyczna nastawiona jest na przetrwanie, czyli minimalizowanie wydatku energii.
Paradoks polega jednak na tym, że holistyczne dbanie o siebie – czyli życie w taki sposób, by jak najdłużej zachować zdrowie, siły i równowagę – wymaga wysiłku. Nie chodzi jednak o ekstremalny wysiłek fizyczny, jak maratony, treningi po kilkadziesiąt kilometrów dziennie czy zajeżdżanie się na siłowni. Mowa o wysiłku wpisanym w codzienne, drobne czynności, które często sprawiają nam trudność, bo wymagają konsekwencji i rezygnacji z wygody.
Lubimy żyć komfortowo i radośnie, a to często wiąże się z sięganiem po używki, skracaniem snu czy zarywaniem nocy, by obejrzeć serial, przeczytać książkę lub wyjść na imprezę. Takimi pozornie drobnymi wyborami odbieramy sobie energię potrzebną do regeneracji. Nasz cykl życia jest precyzyjnie zaprogramowany, a jego odbiciem jest rytm dobowy. Zachowanie tego rytmu jest kluczowe, by móc mówić o holistycznym dbaniu o zdrowie i urodę.
Wiele osób lekceważy te zasady, uważając je za „nierealne”, bo przecież nie da się chodzić spać o 22:00, gdy z pracy wychodzimy o 19:00 i chcemy jeszcze pożyć towarzysko. Tymczasem właśnie te „bzdurne” porady stanowią fundament holistycznego podejścia.
1. Sen i rytm dobowy
Podstawą jest zachowanie rytmu dobowego i odpowiednia ilość snu. Optymalnie powinniśmy spać 8–9 godzin. Dzieci w wieku szkolnym potrzebują nawet do 13 godzin snu. Choć wyniki badań są różne, jedno jest pewne: skracanie snu poniżej 7 godzin wpływa niekorzystnie na układ hormonalny i zaburza procesy autoregulacji organizmu. Każda godzina nocy odpowiada bowiem za wydzielanie innych substancji chemicznych, które wspierają regenerację.
2. Nawodnienie
Kolejnym elementem jest właściwe nawodnienie. W uproszczeniu — bez dużej aktywności fizycznej powinniśmy wypijać jedną szklankę wody na każde 10 kg masy ciała.
3. Posiłki i przerwy
Ważne jest też zachowanie regularnych pór posiłków oraz przerw między nimi, trwających minimum 4 godziny. Pozwala to na prawidłową regulację poziomu insuliny. Warto pamiętać, że w procesie starzenia kluczową rolę odgrywa tzw. glikacja — czyli „usłodzenie” struktur białkowych, takich jak kolagen, elastyna czy ściany naczyń krwionośnych. Nadmiar cukrów prostych powoduje sztywnienie tkanek i przyspiesza starzenie.
Analizując diety długowiecznych populacji świata, widać, że łączy je niskie spożycie cukrów prostych, regularność i umiar. Ludzie ci często chodzą spać lekko niedojedzeni, a ich posiłki są małe i dobrze zbilansowane. Oczywiście różnice kulturowe są istotne – np. w Grecji głównym posiłkiem jest kolacja, a śniadanie bardzo skromne, ale ogólna zasada pozostaje ta sama: równowaga metaboliczna.
4. Redukcja stresu
Niezbędnym elementem holistycznego dbania o siebie jest redukcja stresu. Reakcja stresowa jest potrzebna – mobilizuje organizm, pobudza wytwarzanie hormonów steroidowych i pomaga adaptować się do sytuacji. Jednak przewlekły stres prowadzi do nadprodukcji kortyzolu, który utrzymuje organizm w stanie chronicznego zapalenia. To z kolei wyczerpuje rezerwy energetyczne, osłabia odporność i sprzyja rozwojowi chorób przewlekłych, w tym nowotworów.
5. Ruch i aktywność społeczna
Ruch to kolejny filar dobrostanu. Badania potwierdzają, że najlepsze efekty przynosi umiarkowana aktywność fizyczna, szczególnie ta uprawiana w grupie. Kontakty społeczne i poczucie wspólnoty wydłużają życie, wspierają psychikę i motywują do działania. Nie chodzi o samotne treningi na siłowni, lecz o wspólne formy ruchu – tenis, siatkówkę, taniec czy spacery.
6. Dieta
Optymalna dieta to nie ekstremalne systemy żywienia, lecz sposób odżywiania oparty na różnorodności. Najlepiej funkcjonujemy, gdy dostarczamy organizmowi wszystkich składników odżywczych. Połowę codziennego jadłospisu powinny stanowić świeże warzywa i owoce. Białko należy spożywać w trzech głównych posiłkach, by wspierać regenerację tkanek. W diecie nie może zabraknąć zdrowych tłuszczów – źródeł niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz aromatycznych przypraw, takich jak oregano czy bazylia, które regulują liczne procesy metaboliczne. Kluczowe jest ograniczenie cukrów prostych i żywności wysoko przetworzonej.
7. Relacje i kontakt
Dla naszego dobrostanu niezbędne są też relacje społeczne. Współczesny świat ograniczył kontakty międzyludzkie, co widać w rosnącej liczbie zaburzeń psychicznych i depresji. Spotkania, kręgi wsparcia, wspólne wyjazdy, zajęcia jogi, masaże czy saunowanie – wszystko to sprzyja regeneracji i poczuciu bezpieczeństwa.
8. Wellness i zabiegi estetyczne
Holistyczne dbanie o siebie obejmuje także rozsądne korzystanie z zabiegów kosmetologicznych i estetycznych. Nie chodzi o inwazyjne operacje, które wywołują stany zapalne i zmiany w trofice tkanek, lecz o metody wspierające naturalne procesy odnowy: stymulatory tkankowe, karboksyterapię, peelingi chemiczne czy zabiegi z użyciem serum, masek, sonoforezy, światła LED lub prądów EMS. Ich wspólnym mianownikiem jest dotyk, troska i kontakt z drugim człowiekiem — wartości, które przywracają równowagę ciała i umysłu.
9. Suplementacja
Na końcu warto wspomnieć o suplementacji. Choć współczesna nauka oferuje wiele substancji wspierających funkcjonowanie organizmu, nie mogą one zastąpić podstaw. Suplementy przyjmowane przez osobę przemęczoną, zestresowaną i z rozregulowanymi rytmami dobowymi nie przyniosą oczekiwanych efektów.
Podsumowując:
Holistyczne dbanie o siebie to nie zbiór modnych praktyk, lecz powrót do podstaw – snu, rytmu, oddechu, ruchu, relacji i równowagi. To umiar, świadomość i troska o ciało oraz psychikę. Dopiero na tym fundamencie można budować prawdziwe zdrowie i długowieczność.
Autor: Agnieszka Gomolińska.Kosmetolożka.
Kosmetolog, konsultant medyczny w Face & Body Institute w Krakowie, ekspert w mediach. Specjalizuje się w za awansowanych procedurach estetycznych, propagując jednocześnie holistyczne metody pracy.
www.agnieszkagomolinska.pl
