Ultrasonografia to podstawowa metoda diagnostyczna w ginekologii i położnictwie. Efektywność tego badania znacząco podnosi zastosowanie dopochwowej sondy USG, która pozwala na precyzyjną ocenę błony śluzowej macicy, jajników oraz pozostałych struktur wewnętrznych układu rozrodczego.
Obrazowanie ultrasonograficzne jest niezastąpione także w ciąży, zwłaszcza w jej okresie początkowym.
Rodzaje badania ginekologicznego USG
Badanie USG ginekologiczne wykonane może być różnymi metodami. U pacjentek które rozpoczęły już współżycie, stosuje się metodę dopochwową. Jeżeli natomiast pacjentka nigdy nie współżyła, wskazane jest wykonanie USG przez powłoki brzuszne lub skorzystanie z metody doodbytniczej. Ze względu na ryzyko uszkodzenia błony dziewiczej, w takich przypadkach z reguły nie znajdują zastosowania ultrasonografy wyposażone w głowicę dopochwową.
Jeżeli jednak podczas badania ginekologicznego zastosowany zostanie mały wziernik, wykonanie USG przez pochwę jest możliwe – pod warunkiem dobrania odpowiednio niedużej głowicy. Ultrasonografia ginekologiczna nie wymaga specjalnego przygotowania. Lekarzowi należy jedynie podać datę pierwszego dnia ostatniej miesiączki, w którym nastąpiło krwawienie. Pacjentka powinna też opróżnić pęcherz moczowy.
USG ginekologiczne w ciąży
Badanie ginekologiczne USG odgrywa ważną rolę w pierwszym trymestrze ciąży. Do dziesiątego tygodnia stosowana jest wyłącznie sonda dopochwowa. USG wykonuje się w sytuacji podejrzenia o nieprawidłowy przebieg ciąży, a tym samym zwiększonego ryzyka ciąży pozamacicznej lub poronienia. Wskazaniem mogą być bóle podbrzusza oraz krwawienia z dróg rodnych. Wykonanie USG między 11, a 14 tygodniem ciąży jest niezwykle ważne dla oceny rozwoju płodu.
Podczas badania wykryć można ewentualne nieprawidłowości, wskazujące na wady genetyczne – np. zespół Downa. USG ginekologiczne pozwala też na rozpoznanie wad, które uniemożliwiają kontynuowanie ciąży. Na tym etapie badanie wykonać można sondą dopochwową lub przez powłoki brzuszne. USG ginekologiczne w ciąży znacząco ułatwia diagnostykę niewydolności ciśnieniowo-szyjkowej – pozwala tym samym na określenie prawdopodobieństwa utrzymania ciąży do terminu porodu pacjentki.
Wskazania do USG ginekologicznego
Ginekologiczne badanie USG z reguły wykonuje się podczas każdego badania ginekologicznego. Jeżeli w odwiedzanym gabinecie nie ma aparatu ultrasonograficznego, lekarz powinien kierować pacjentkę na to badanie przynajmniej raz w roku. USG dopochwowe należy ponadto wykonywać po zaobserwowaniu niepokojących dolegliwości oraz objawów, w tym nienaturalnych odczuć bólowych.
Wskazaniem są również dolegliwości związane z okresem i zaburzenia miesiączkowania, włącznie z brakiem menstruacji. Ultrasonografy mogą posłużyć także do oceny cyklu miesiączkowego. Ginekologiczne USG stosowane jest ponadto przy podejrzeniu wady budowy narządu rodnego lub zmian w obrębie jajników, np. torbieli czy zespołu policystycznego. Ultrasonografia to także podstawowy element diagnostyki przyczyn niepłodności u kobiet.
