Bolące stawy to dolegliwość, która może pojawić się niezależnie od wieku. Czasami u danej osoby pojawia się ból wszystkich stawów, innym razem dyskomfort może pojawić się w konkretnym miejscu, np. stawie kolanowym lub biodrowym. Skąd bierze się ból stawów? Kiedy jego przyczyny będą mechaniczne, a kiedy są związane z rozwijającym się stanem zapalnym?
Ból stawów – z czego może wynikać?
Bóle stawów mogą pojawić nagle, tak zdarza się w przypadku kontuzji np. kolana lub łokcia. Tego rodzaju dolegliwości są odczuwalne od razu, a ból jest najczęściej silny i zogniskowany w miejscu urazu. Niekiedy podobne dolegliwości rozwijają się bez wyraźnej przyczyny, są rozproszone i stają się coraz silniejsze z biegiem czasu.
O ile w przypadku urazu po zagojeniu się uszkodzenia mechanicznego i prawidłowej rehabilitacji dolegliwości często zanikają całkowicie, w przypadku podłoża zapalnego wynikającego z choroby potrafią utrzymywać się całymi latami, znacznie obniżając komfort życia.
W większości przypadków bóle stawówwynikają z przeciążenia otaczających ich struktur, np. więzadeł, ścięgien lub torebek stawowych. Dzieje się tak zwykle u osób, których organizm nie jest przyzwyczajony do pracy fizycznej i – choć dolegliwości są nieprzyjemne – zwykle nie świadczą o stanie chorobowym i mijają dosyć szybko.
Bóle mięśni i stawów są szczególnie niepokojące, jeśli pojawiają się spontanicznie u osób młodych lub przeciwnie – u osób w podeszłym wieku. Warto wtedy skontaktować się z lekarzem, który pomoże ustalić, czy u podłoża problemów zdrowotnych nie leży rozwijająca się choroba reumatologiczna.
Ból mięśni i stawów – choroba czy przemęczenie?
Zarówno przemęczenie organizmu, jak i stan chorobowy w obrębie stawów może objawiać się bólem, dlatego, aby odróżnić od siebie te dwa stany, trzeba wsłuchać się nieco bardziej w swój organizm, a także skorzystać z konsultacji ortopedycznej.
Ból wynikający z przemęczenia zwykle nie jest bardzo dotkliwy. Choć może towarzyszyć mu uczucie sztywności w stawach, zwłaszcza w godzinach porannych, zwykle mija ono w ciągu godziny od wstania z łóżka.
O tym, że przyczyną bólu może być choroba, świadczą:
- długi czas występowania bólu;
- dolegliwości bez wyraźnej przyczyny (np. uraz w wyniku uprawiania sportu);
- wrażliwość stawu na dotyk;
- symetryczne występowanie dolegliwości (np. ból stawów obydwóch dłoni);
- współwystępowanie innych dolegliwości (np. zaburzeń jelitowych).
Zaleca się rozważenie kontaktu z lekarzem, jeżeli bolesności stawów towarzyszą objawy ogólnoustrojowe, jak utrata masy ciała czy gorączka.
Bóle stawów w dojrzałym wieku
Według Centrum Badań Opinii Społecznej za osoby w wieku dojrzałym uważa się już obecnych trzydziestokilkulatków. Wiele z tych osób na co dzień wykonuje pracę umysłową, siedząc przy komputerze, ograniczając jednocześnie aktywność fizyczną ze względu na brak czasu. Taki tryb życia powoduje, że stawy z biegiem czasu stają się coraz sztywniejsze, a na próby intensywnego rozruszania mogą reagować właśnie dolegliwościami bólowymi.
To właśnie w wieku dojrzałym występuje największa liczba zachorowań na reumatoidalne zapalenie stawów (RZS). Choroba trzykrotnie częściej dotyka kobiet niż mężczyzn, a ryzyko jej wystąpienia wzrasta wraz z wiekiem. Zazwyczaj dotyczy stawów dłoni i stóp, ale może rozwijać się także w innych rejonach.
Praktyka pokazuje, że wiele osób zgłasza swoje dolegliwości lekarzowi dopiero w zaawansowanym stadium choroby. Wynika to z faktu, że RZS przez pierwsze tygodnie lub nawet miesiące może przebiegać podobnie do zwykłej grypy. Pacjenci czują się osłabieni, pojawia się ból mięśni i brak apetytu, ale nie odczuwają żadnych dolegliwości ze strony stawów. Dlatego nie należy ignorować niepokojących symptomów nawet jeśli są łagodne. Szybsza reakcja to większa szansa na wyleczenie.
Bóle stawów u osób aktywnych
Wbrew pozorom bóle stawów nie dotyczą jedynie osób prowadzących siedzący tryb życia. Z tego powodu często cierpią też sportowcy-amatorzy oraz osoby trenujące profesjonalnie. W ich przypadku dolegliwości bólowe wynikają jednak z okresowego zwiększania intensywności lub objętości treningowej. Popularnym problemem jest np. ból stawów kolanowych u biegaczy i kolarzy czy ból łokci i barków u kulturystów.
Choć dzisiaj wiadomo już, że mądrze uprawiany sport (bez eksploatowania organizmu do granic wytrzymałości), nie zwiększa ryzyka choroby zwyrodnieniowej, ani nie przyspiesza zużycia stawów, warto rozważyć wsparcie naturalnych procesów regeneracyjnych naszego ciała. Dobrym rozwiązaniem będzie połączenie kolagenu z witaminami i minerałami wspierającymi prawidłowe działanie stawów.
Jak wspierać stawy?
Bolące stawy można wspierać na kilku poziomach równolegle. Nie trzeba od razu sięgać po leki na bolące stawy. Rzeczywiście dużą popularnością cieszą się niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), jak ketoprofen, diklofenak czy ibuprofen. Choć jednak doraźnie zmniejszają one dolegliwości bólowe, nie likwidują przyczyny problemu. Nie można też zapominać, że w dużych dawkach oraz w przypadku długotrwałego przyjmowania NLPZ mogą powodować bóle głowy, problemy żołądkowe, a także hamować agregację płytek krwi ograniczając jej krzepliwość. Co na ból stawów sprawdzi się w takim razie najlepiej w długotrwałej perspektywie?
Preparatem o udokumentowanej skuteczności hydrolizowane peptydy kolagenu, ekstrakty z imbiru i kurkumy oraz chondroityna i glukozamina. Można dostarczyć je w formie wysokoprzyswajalnych suplementów diety.
Profilaktyka problemów ze stawami
Suplementy diety na stawy powinny stanowić wsparcie dla innych naturalnych sposobów. Warto przyjrzeć się diecie pod kątem zawartości odpowiednich składników odżywczych. Jakich witamin brakuje, gdy bolą stawy?
- witamina C jest niezbędna do syntezy kolagenu;
- witamina D przyczynia się do prawidłowej mineralizacji kości;
- witamina K utrzymuje na odpowiednim poziomie aktywność osteoklastów, które w nadmiarze przyczyniają się do choroby zwyrodnieniowej.
W jadłospisie wspierającym stawy nie powinno zabraknąć też miedzi i selenu chroniących komórki organizmu przed stresem oksydacyjnym. To właśnie działanie wolnych rodników jest jedną z przyczyn stanu zapalnego i bólu stawów.
Bibliografia:
- Marcol-Majewska A. i in.; Reumatoidalne zapalenie stawów — propozycje postępowania diagnostycznego; Forum Reumatologiczne 2017, tom 3, nr 2;
- Rupiński R.; Praktyczne wskazówki dotyczące postępowania we wczesnym zapaleniu stawów; Lekarz POZ 5/2022;
- https://www.mp.pl/pacjent/objawy/64576,bol-stawow [dostęp: 25.02.2024 r.];
- Hawker GA. Osteoarthritis is a serious disease. Clin Exp Rheumatol. 2019;37 Suppl 120(5):3-6.
