Rtgram, czyli prześwietlenie to jedno z najczęściej wykonywanych badań diagnostycznych. Badanie RTG stosuje się w przypadku urazów, chorób płuc, układu kostnego oraz chorób przewodu pokarmowego. Sprawdź, na czym polega rtgram, w jakich przypadkach nie można zastosować metody obrazowania diagnostycznego i jak przygotować się do badania RTG.
W jakim celu wykonuje się badanie RTG?
Promienie X odkryte przez niemieckiego fizyka pod koniec XIX wieku wykorzystuje się na całym świecie w diagnostyce wielu chorób. Wykorzystanie wiązki promieniowania rentgenowskiego od prawie wieku umożliwia dokładną analizę prześwietlonego narządu, co pozwala zastosować skuteczne sposoby leczenia urazów i schorzeń. Rtgram wykonuje się w przypadku podejrzenia takich chorób i dolegliwości jak:
- osteoporoza,
- zwyrodnieniowe zapalenie stawów,
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- urazy kości,
- dolegliwości bólowe w okolicach stawu biodrowego, stawu skokowego,
- urazy czaszki,
- zmiany zwyrodnieniowe lub urazy kręgosłupa,
- wady postawy,
- rozedma płuc,
- zapalenie płuc,
- gruźlica,
- zmiany nowotworowe w płucach,
- duszności,
- dolegliwości bólowe w okolicach klatki piersiowej,
- wrzody żołądka,
- niedrożność jelita grubego,
- wrzody dwunastnicy,
- przewlekłe dolegliwości bólowe w okolicach brzucha.
Badanie RTG wykonuje się także w leczeniu stomatologicznym. RTG zęba jest często stosowaną techniką diagnostyczną podczas leczenia ortodontycznego, stanów zapalnych oraz w leczeniu kanałowym.
Promienie rentgenowskie wykorzystywane są także w takich metodach obrazowania diagnostycznego jak: mammografia, tomografia komputerowa, angiografia.
Badanie RTG – przeciwwskazania
Badanie radiologiczne należy do bezpiecznych metod diagnostycznych, ale nie jest obojętne dla zdrowia. Zdjęcie rentgenowskie wykonywane jest jedynie w określonych przypadkach, z zachowaniem odpowiedniego odstępu czasu między kolejnymi badaniami. Ze względu na wysokie ryzyko, badania promieniami rentgenowskimi nie wykonuje się u kobiet w ciąży. Badanie rtgram zwiększa ryzyko poronienia, obumarcia płodu, poważnych wad rozwojowych lub chorób nowotworowych u dziecka w późniejszym okresie życia. Ze względu na wysokie ryzyko, badania RTG nie wykonuje się u kobiet w ciąży, zwłaszcza w pierwszym trymestrze.
Przygotowanie do badania RTG
Badanie RTG wykonuje się zazwyczaj na stojąco, w przypadku urazów czaszki na siedząco, a przy poważnych urazach lub dolegliwościach, zdjęcie rentgenowskie można wykonać na leżąco. W zależności od badanego obszaru badanie RTG wykonuje się, stosując ułożenie przednio-tylne, w którym promienie przenikają przez klatkę piersiową pacjenta lub tylno-przednie, gdzie promieniowanie przenika przez plecy pacjenta. Badanie RTG jest bezbolesne i nie wymaga specjalnych przygotowań, z wyjątkiem RTG jamy brzusznej. W przypadku prześwietlenia tego obszaru pacjent musi być na czczo, a dzień przed planowanym badaniem zalecane jest powstrzymywanie się od spożycia napojów gazowanych oraz produktów mogących powodować wzdęcia. Warto również pamiętać o zdjęciu wszystkich metalowych przedmiotów na czas badania ze względu na możliwość zaburzenia obrazu. Przed wykonaniem badania należy zdjąć biżuterię, pasek do spodni z metalowymi elementami lub biustonosz z fiszbinami.
Badanie RTG należy do bezpiecznych technik obrazowania diagnostycznego, ale ze względu na ryzyko wystąpienia działań niepożądanych wykonuje się jedynie w określonych przypadkach i po konsultacji lekarskiej. Rtgram stosuje się jedynie w sytuacjach, kiedy prześwietlenie wybranego rejonu ciała jest jedynym sposobem na zdiagnozowanie choroby lub urazu. Zachowanie środków ostrożności oraz odpowiednich odstępów czasowych pozwala na dokładną analizę prześwietlonego narządu, właściwą diagnozę i wdrożenie odpowiednich metod leczenia.
